menno slijboom stedenbouw architectuur
Super Bowl XLV

Zondagnacht 6 februari 2011 was het dan weer zover; de Superbowl XLV (de 45e ) met 110 miljoen kijkers het best bekeken event uit de Amerikaanse tv geschiedenis. Dit Amerikaanse sportspektakel is uitgegroeid tot een begrip in de marketingwereld waarin de adverteerders verzekerd van een miljoenenpubliek hun nieuwe reclamecampagnes starten. Met 3 miljoen dollar voor dertig seconden zendtijd wordt in 45 minuten tijd een omzet van zo'n 270 miljoen dollar gemaakt. Het is het enige tijdstip dat mensen de commercial break niet gebruiken voor verse versnaperingen of een toiletbezoek. In Europa geniet de Superbowl nauwelijks bekendheid anders dan misschien de rivaliteit die bestaat tussen rugby en American Football.

Afgezien van de overeenkomsten in bal en veld is er een verschil met American Football waardoor een principieel ander spel ontstaat. Bij het in het spel brengen van de bal kent American Football een statische opstelling, line up, waarbij verdediging en aanval als schaakstukken tegenover elkaar staan. De bal wordt in het spel gebracht met vooraf ingestudeerde 'plays' waarbij spelers in een specifieke patroon lopen om de verdediging te omzeilen en de bal te kunnen ontvangen. Elk patroon is zo een strategie, een reeks opeenvolgende stappen (denkstappen of gedragingen) die tot een voorspelbaar en reproduceerbaar resultaat leiden.  De verschillende aanval- en verdedigingspatronen hebben inmiddels illustere namen zoals de Bootleg play, Quarterback sneak, Hot Route, Swinging Gate, Flea flicker, Nickel defense. Hiermee is strategie een zeer belangrijke en bepalende factor in het American Football.

Hier ontstaat tevens een interessante analogie met opgaven in de ruimtelijke ordening. Steeds vaker wordt geroepen om het maken van strategieën in plaats van plannen.
Echter de wijze waarop dit nu wordt toegepast heeft niks te maken met het voeren van een strategie. De strategie in de R.O. is vaak een document waarmee globaal richting gegeven wordt aan de toekomst. We moeten niet alles (willen)vastleggen is een vaak gehoorde kreet. In de R.O. leeft het idee dat een strategie zo dus flexibeler is dan een plan. Juist hier gaat het mis. De kracht van een strategie zit hem juist in de voorspelbaarheid van het resultaat. Alleen doordat de spelers precies van elkaar weten wat ze doen kan de bal op de juiste plek ontvangen worden.

De flexibiliteit zit in het feit dat de quarterback als regiseur van het spel keuze heeft uit verschillende play's. Of dat de ene 'play' halverwege kan veranderen in een andere 'play' indien de verdediging goed op de aanval anticipeert. Ook deze worden niet du moment verzonnen maar zijn van tevoren uitgedacht en getest. Door ook in de R.O. verschillende strategieën vooraf goed uit te denken, wordt zichtbaar waar deze elkaar programmatisch en ruimtelijk kunnen overlappen. Welke elementen zij gemeen hebben en dus met minder risico (of meer investering) kunnen  worden uitgevoerd. Zo kunnen plannen ontwikkeld worden die daadwerkelijk bestand zijn tegen snel wisselende omstandigheden of met beperkte middelen kunnen worden aangepast. Laten we kijken of we zogenaamde 'Urban plays' kunnen ontwikkelen. Wat mij betreft met vergelijkbare illustere namen als Swinging city, Nickel offices en Sneak corridor. Let's Play!!

Bekijk deze reclame
Bekijk deze reclame